بررسی امکان بهسازی خاک واگرا به روش بیولوژیکی

خاک های واگرا خاک های رسی هستند که در آب های با غلظت پایین نمک به راحتی شسته می شوند. این رس ها معمولاً دارای مقادیر بالای یون سدیم در کاتیون های جذبی خود می باشند. پدیده واگرایی پدیده ای فیزیکی ـ شیمیایی است و نباید با رگاب که پدیده ای کاملاً فیزیکی است و بر اثر شسته شدن ذرات سیلتی خاک رخ می دهد اشتباه شود. این خاک¬ها به طور طبیعی در ایران به وفور یافت می شوند، بنابراین تحقیق و بررسی روی روش های مختلف شناخت، اصلاح و بهبود خاک های واگرا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیوژئوتکنولوژی یک شاخه از مهندسی ژئوتکنیک است که با کاربردهای روش های بیولوژیکی در مسائل مهندسی ژئوتکنیکی سروکار دارد. اخیراً در این شاخه روش جدیدی برای بهبود مشخصات مکانیکی خاک، با یک فرآیند بیولوژیک سازگار با محیط زیست، معرفی شده است. این تکنیک مبتنی بر استفاده از باکتری هایی است که مواد معدنی تولید می کنند. این باکتری ها در خاک و مواد معدنی طبیعی یافت می شوند. پژوهشگران تلاش می کنند تا مصارف گوناگونی برای استفاده از مواد معدنی تولیدشده توسط باکتری ارائه دهند. در این تحقیق به بررسی این روش به منظور تثبیت خاک های واگرا پرداخته می شود. میکرو ارگانیسم مورد استفاده در این پژوهش، باکتری باسیلوس اسفاریکوس از خانواده باسیلاس می باشد که در فرآیند هیدرولیز اوره نقش کاتالیزور را انجام داده و تولید رسوب کربنات کلسیم می کند. آزمایش استفاده شده به منظور تعیین واگرایی، آزمایش پین هول بوده که مطمئن ترین روش برای تعیین واگرایی می باشد. نتایج این تحقیق نشان دادند که این روش کارکرد مناسبی برای غیر واگرا کردن خاک با واگرایی زیاد دارد. با درصد مناسب مواد مغذی مورد نیاز برای رشد باکتری، با تغییر درصد رطوبت، تغییر مواد اضافه شونده کلرید کلسیم، تغییر دما در مدت عمل آوری و تغییر غلظت باکتری، عملکرد باکتری تغییر خواهد کرد. با تغییر این پارامترها مقادیر بهینه آن¬ها جهت تثبیت خاک واگرای مورد مطالعه در این تحقیق تعیین گردیدند.